نقش کاربران شبکه های اجتماعی در انتشار اخبار جعلی

شبکه های اجتماعی و اخبار جعلی

امروزه اتفاق نظر جدی در مورد این گزاره که «اخبار جعلی توسط شبکه های اجتماعی در حجم وسیعی انتشار می یابد»، وجود دارد. این موضوع حتی در چند سال اخیر به یک مشکل بزرگ اجتماعی و در برخی کشورها به یک تهدید سیاسی تبدیل شده است.

اگر از ما بپرسند مسئولیت انتشار اخبار جعلی با چه کسی است؟ احتمالاً پاسخ این خواهد بود که دیگران مسئول این مشکل هستند. اما نه، اینظور نیست، ما هم بخشی از این مشکل هستیم.

کدام دانه برف موجب ایجاد بهمن می شود؟

این پرسش، یک سؤال مضحک است. چرا که همه ما پاسخ این سؤال را می دانیم: در این سؤال هیچ دانه برف مخصوصی عامل اصلی ایحاد بهمن محسوب نمی شود.  انباشتگی بیلیون ها دانه برف است که موجب ایجاد بهمن می گردد.

با این حال، ما هیچگاه این مثال را به خود و نقشی که در شبکه های اجتماعی ایفا می کنیم، تعمیم نمی دهیم. در شبکه های اجتماعی، ما همیشه مسئولیت را متوجه دیگران می کنیم. اما این استدلال کاملاً نادرست است. اگر اطلاعات نادرست را در رسانه های اجتماعی تأئید کنید یا به اشتراک بگذارید، شما خود را وارد یک الگوریتم کرده اید که نقش قابل توجهی در توسعه آن داشته اید. درست مثل پخش یک شایعه در دبیرستان.

خودکنترلی در شبکه های مجازی

تفاوت اخلاقی چندانی بین کسی که دروغ را ایجاد کرده و شخصی که در نشر آن مشارکت می کند، وجود  ندارد. به همین دلیل بهترین شخص برای جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست، خود شما هستید. چطور می توانید این کار را انجام دهید؟ در اینجا به چند نکته اشاره می کنیم:

1)ما به احتمال زیاد چیزی را که یک دوست یا هم مسلک مان بگوید، بیشتر باور می کنیم تا همان سخن را از زبان یک ناآشنا یا مخالف سیاسی (یا حتی یک متخصص) بشنویم. برای مقابله با این امر، می بایست با اطلاعاتی که توسط دوستانتان به شما داده می شود، در همان سطحی که با اطلاعات ارائه شده از سوی مخالفان رفتار می کنید، رفتار نمایید. به دلیل اینکه هر آن چیزی که خوب به نظر می رسد و باورهای قبلی شما را مجددا تصدیق می کند ، به این معنا نیست که الزاماً درست و صحیح می باشد.

2) نسبت به هر چیزی که در سطح گسترده منتشر می شود، تردید کنید و دیرباور باشید. داستان های پر انتشار، اغلب اغراق آمیز، گزافه گو یا نیمه واقعی هستند. مهم آن است که به خاطر داشته باشید آنچه نیمه واقعی است ، درواقع یک دروغ تلقی می شود. در حقیقت می توان گفت تأثیرگذارترین دروغ ها معمولاً نیمه واقعی هستند.

3) قبل از اینکه بر روی لایک یا به اشتراک گذاری کلیک کنید، از خود بپرسید آیا من به واقعیت این مطلب کاملا اطمینان دارم؟ اگر پاسخ منفی بود، پس این کار را نکنید. در صورتی که اینگونه فکر کنید که «نمی دانم این مطلب درست است یا نه، اما ارزش خواندن دارد»، چنین توجیهی برای به اشتراک گذاری مطالب مشکوک، کافی نیست. چنانچه بخواهید یک شهروند مسئول باشید و به اصلاح ساختار اجتماعی جامعه خود کمک کنید می بایست رفتاری متناسب داشته باشید.

4) در شبکه های اجتماعی، افرادی را که مرتباً اطلاعات نادرست به اشتراک می گذارند دنبال نکنید. این کار مانع وسوسه شما برای به اشتراک گذاشتن این دروغ ها خواهد شد.

5) از تأثیرات جهان واقعی بر روی رفتار آنلاین خود آگاه باشید. بدانید انسانی در آن طرف صفحه نمایش وجود دارد که احساسات واقعی دارد و زندگی او را می توان با استفاده از شبکه های اجتماعی از دگرگون کرد. باید احساس «همدلی دیجیتالی» خود را تقویت کنیم.

فرهنگ دیجیتالی

هیچ کس نمی تواند فرهنگ دیجیتالی ما بویژه در شبکه های اجتماعی را بهبود ببخشد. اما اگر هرکدام از ما همکاری کنیم، دقیقاً مثل آن دانه های برف، می توانیم یک بهمن از خوبی ها ایجاد کنیم نه بدی ها.