نگاهی به پراکندگی شبکه های اجتماعی در جهان و برخی جرایم رایج در آن
نگاهی به پراکندگی شبکه های اجتماعی در جهان و برخی جرایم رایج در آن
پراکندگی شبکه های اجتماعی در دنیا
شما تا چه اندازه با میزان نفوذ شبکه های اجتماعی در میان مردم جهان و همچنین جرائم مربوط به این شبکه ها آشنایی دارید؟ آیا قبلاً راجع به این موضوع مطالعه نموده اید؟ اگر تا کنون فرصتی برای مطالعه در این خصوص نداشته اید، بیایید به اتفاق این موضوع را به اجمال مرور کنیم.
می دانیم شبکه های اجتماعی چندی است به عنوان یک رسانه جوان و تازه نفس، جای پایی برای خود در میان سایر رسانه های گروهی باز نموده اند. این شبکه ها با درنور دیدن مرزهای زمان، مکان و فضا، برای دوستان قدیمی خود نظیر روزنامه ها، رادیو و تلویزیون، شبکه های ماهواره ای، مخابرات و … به رقیبی قدرتمند تبدیل شده و گوی سبقت را از برخی رقیبان دیروز خود ربوده اند. نگاهی به وضعیت شبکه های مختلف جهان در سال 2019 نشان می دهد به طور میانگین، ماهانه بیش از 16 میلیارد کاربر فعال از این شبکه ها استفاده کرده اند که البته حجم عظیمی است.
جدول کاربران فعال در جهان در شبکه های اجتماعی ( آمار نمونه: ماه جولای سال 2019 )
ردیف | نام شبکه اجتماعی | تعداد کاربر فعال در ماه |
1 | فیسبوک | 2.38 میلیارد |
2 | یوتیوب | 2 میلیارد |
3 | واتساپ | 1.60 میلیارد |
4 | مسنجر فیسبوک | 1.30 میلیارد |
5 | ویچت | 1.11 میلیارد |
6 | اینستاگرام | 1 میلیارد |
7 | کیوکیو | 823 میلیون |
8 | کیوزن | 572 میلیون |
9 | تیک تاک | 500 میلیون |
10 | سینا ویبو | 465 میلیون |
11 | ردیت | 330 میلیون |
12 | توئیتر | 330 میلیون |
13 | لینکدین | 300 میلیون |
14 | اسنپ چت | 294 میلیون |
15 | پینترست | 265 میلیون |
16 | وایبر | 260 میلیون |
17 | دسیکورد | 250 میلیون |
منبع: https://datareportal.com/social-media-users
گستره جغرافیایی این شبکه ها و میلیون ها کاربر آن ها نشان می دهد در میان جمعیت بالای 13 سال در 45 کشور جهان، کاربران آسیای جنوب شرقی در صدر استفاده کنندگان از شبکه ها قرار دارند. در فهرست کشورهای جهان، نام کشورهای مالزی، فیلیپین، تایوان و کره جنوبی هر کدام با حدود یک میلیارد کاربر فعال، در بالای فهرست به چشم می خورد که می تواند حاکی از ضریب نفوذ بالای این شبکه ها در این منطقه از جهان باشد.
در خصوص نوع شبکه ها نیز واتساپ با 133 میلیون و فیسبوک با 75 میلیون کاربر در صدر شبکه های جهانی قرار دارند. تلگرام که در ایران بیشترین طرفدار را دارد تنها 3 میلیون کاربر در جهان دارد.
جرایم مربوط به شبکه های اجتماعی
این آمارها را از این جهت مرور کردیم که وارد مقوله جرم در بستر شبکه های اجتماعی شده و کمی در این باره صحبت کنیم. قطعاً با این نظر موافق خواهید بود که همه کاربران، از شبکه های اجتماعی برای رفع نیازهای علمی، تحقیقاتی، تجاری، سرگرمی، دوستی، خانوادگی و موارد مشابه استفاده نمی کنند. بدون تردید وسعت شبکه ها و تعداد کاربران آن می تواند بستر مناسبی را برای ارتکاب جرم فراهم کند. بویژه آنکه همواره قربانیان بالقوه ای در این فضا وجود دارند که با اقدامات نادرست خود محیط جرم را برای بزهکاران فراهم می آورند.
اگر دقت کنید می بینید هر روز انبوهی از پیام ها برای برخی کاربران شبکه های اجتماعی ارسال می شود که بعضاً آن ها را با دردسر و مشکل مواجه می کند. آیا تا کنون فکر کرده اید این قبیل پیام ها چرا و بر چه اساس برای افراد ارسال می شود؟ بله! کاربران شیاد و فرصت طلب برای اجرای اهداف و مقاصد شوم خود در فضای سایبر، از مدت ها قبل برنامه ریزی می کنند. ابتدا روزنه های این فضا را شناسایی نموده و سپس از مجراهایی که کاربران شبکه ها ناشیانه ایجاد کرده اند به شکل کاملاً حرفه ای بهره می برند. در واقع داده های ناچیز کاربران توسط هکرها و افراد سودجو جمع آوری، پردازش و به اطلاعات مفید و تأثیر گذار در ذهن قربانیان شان تبدیل می شود. این اطلاعات می تواند در بدبیانه ترین حالت بر حدود 10 درصد از طعمه ها اثر بگذارد و همین تعداد هم برای سودجویان کافی است تا به اهداف خود برسند.
فریب و نیرنگ در شبکه های اجتماعی
ما اکنون در بیشتر شبکه ها با انبوهی از پیشنهادات وسوسه انگیز نظیر استخدام، اعطای ویزا، درخواست ازدواج، ارائه تخفیف برای فروش کالا، برنده شدن در قرعه کشی و … برخورد می کنیم. آیا به راستی همه شبکه ها و نرم افزارهایی که این پیشنهادها و یا خدماتی که در آن ها ارائه می گردد، واقعی هستند و دقیقاً برای همان چیزی که گفته می شود مورد استفاده قرار می گیرند. باید گفت نه.
ما اکنون در رسانه های اجتماعی با انبوهی از فریب و نیرنگ مواجهیم و مادام که جزییات شخصی زندگی مان را در دست دیگران قرار می دهیم به عنوان همدستان ناآگاه مجرمین سایبری به ایفای نقش می پردازیم.
روزانه میلیون ها نفر به حساب کاربری خود وارد می شوند ، از این رو شبکه های اجتماعی به محلی برای پرورش مجرمان سایبری تبدیل شده است. در حال حاضر سرقت اطلاعات کلیدی افراد و استفاده از این اطلاعات بمنظور انجام جرائم آنلاین و آفلاین در حال افزایش می باشد.
جرایم آفلاین و جرایم آنلاین
جرایم آفلاین شامل کمین کردن در شبکه های اجتماعی و سایر نرم افزارها و بدست آوردن اطلاعاتی درباره محل سکونت، تعداد اعضای خانواده و مشخصات آنان، عکس ها، نام دوستان، اطلاعاتی در مورد محل کار، علائق و احساسات افراد و…. می باشد. مجرمان سایبری پس از مشاهده زندگی افراد در رسانه های اجتماعی، تصویر واضح و روشنی از آنچه در زندگی روزمره آنها رخ می دهد بدست خواهند آورد.
وقتی درباره جرائم آنلاین صحبت می کنیم، رسانه های اجتماعی پر از تبلیغات و فیلم های جعلی می باشند که افراد را ترغیب به خرید کالاهای گران قیمت که در واقع ارزان هستند، می کنند. پس از کلیک بر روی یک تبلیغ ، افراد به صفحه پرداختی هدایت می شوند که گزینه ای برای پرداخت جهت تحویل ندارد. این احتمال وجود دارد صفحه ای که درخواست اطلاعات شخصی می کند، قصد تصاحب اطلاعات شخصی را داشته باشد. پس باید در این موارد دقت لازم را به خرج داد.
مجرمان سایبری همچنین از این روش بمنظور تحت کنترل قرار دادن حساب ها از راه دور استفاده می کنند. سپس با هدف تخریب وجهه قربانی پیش می روند. مجرمان سایبری همچنین اسپم و محتوای مخرب را برای تعدادی از افراد ارسال می کنند تا آنان را به دام بیاندازند.
آنها همچنین می توانند از این کار برای انجام سایر فعالیت های جنایی مانند رد و بدل کردن مواد مخدر، تله گذاری و … استفاده کنند. چنین فعالیت هایی می تواند دردسرهای بزرگی را در آینده برای افراد بی گناه به عنوان تلاش برای فعالیت های غیرقانونی درست کند و سال ها زمان می برد تا با کمک قانون، بی گناهی فردی اثبات شود.
اقدامات دولت ها در جهت کاهش جرایم مربوط به شبکه های اجتماعی
اخیراً در برخی کشورها دولت با کمک هوش مصنوعی درصدد مقابله با آن دسته از جرایم سایبری برآمده که در شبکه های اجتماعی اتفاق می افتد. این مقابله از طریق از بین بردن هوشمند داده هایی است که توسط کاربران ایجاد و دستمایه وقوع جرم می شود. از آن جا زمان زیادی نیاز است تا یک محتوای خاص از پلتفرم شبکه های اجتماعی حذف شود، در نتیجه استفاده از هوش مصنوعی فرایندی ایده آل محسوب می شود.
این ایده از زمانی در تعدادی از کشورها قوت گرفته است که مقامات امنیتی و قضایی با افزایش پرونده های سایبری و بروز مشکلات گسترده در بین کاربران نا آگاه مواجه شده اند.