نگاهی به جرم قاچاق صوت (ترمینیشن و اورجینیشن) :
یکی از جرائم محض سایبری ، جرم ترمینیشن یا قاچاق صوت است . این عمل طبق ماده 752 قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده و مرتکب قاچاق صوت به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی تا 100 میلیون تومان و یا هر دو مجازات محکوم میگردد.
سوالی که مطرح میشود این است که قاچاق صوت یعنی چه؟
در پاسخ به این سئوال ، توجه به این نکته ضروریست که ، سیاستگذاری و انجام امور مخابراتی از جمله وظایف و مسئولیتهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بوده که این امر به وضوح در ماده 2 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات بیان گردیده است .
همچنین با توجه به اینکه ، بر قراری هر گونه تماس با کشورهای دیگر هزینه هایی را بر وزارت ارتباطات تحمیل می سازد (به دلیل بهره برداری از زیرساختهای مخابراتی کشور مقصد) فلذا اختیار قیمت گذاری و ساماندهی این موضوع نیز با آن وزارتخانه است.
قاچاق صوت چگونه شکل گرفت ؟
در سالهای اخیر و با گسترش فناوریهای نوین ، از جمله فراهم شدن بستر ارتباطات صوتی از طریق اینترنت (voip) ، سودجویان فرصت را غنیمت شمرده و با بکارگیری دانش خود شرایطی را فراهم نموده اند که ضمن دور زدن وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با پنهان کاری از طریق فنی نسبت به ارائه این سرویس با قیمتهایی بسیار پائین (به دلیل سواستفاده از بستر های ارتباطی وزارت ارتباطات) اقدام نمایند.
این فرآیند به دو شکل تحقق می یابد الف)ترمینیشن ب)اورجینیشن
ترمینیشن
ترمینیشن به عمل انتقال تماسهای تلفنی از خارج کشور به درون کشور گفته میشود .
اورجینیشن
در راستای همین اقدام مجرمانه نوع دیگری از قاچاق صوت تحت عنوان اورجینیشن وجود دارد که در آن انتقال تماس از داخل کشور به خارج از کشور در یک بستر غیرقانونی و بدور از رعایت ضوابط وزارت ارتباطات صورت می گیرد.
قاچاق مكالمات تلفنی
همانطور كه میدانید مكالمات بینالملل باید از طریق مراكز ارتباط بینالملل كشور مبدا و مقصد برقرار شود و برقراری این ارتباطات از مبادی غیرقانونی و غیررسمی، ترمینیشن (از خارج به داخل) غیرمجاز و یا همان قاچاق مكالمات تلفنی نامیده میشود. در واقع مخابراتیها به خاطر تحمیل خساراتی سنگین به وزارتخانه متبوعشان ارایه ترمینیشن از طریق كانالی بجز مخابرات را قاچاق میدانند. قاچاق مکالمه با گریز از دروازهی پهنای باند بین الملل اتفاق می افتد که این امر مشکلات امنیتی بسیاری را رقم می زند. قاچاق مکالمات از طریق شبکه آی پی اتفاق می افتد.
تقریبا 15% مکالمات بین الملل به صورت قاچاق جابجا میشود
اما در این میان به دلیل اینكه قاچاق ترمینیشن معامله پرفایدهای برای قاچاقچیان است، بسیاری اقدام به این كار میكنند و به دلیل اینكه قانون مُدَوَنی برای مبازره با این متخلفان وجود ندارد و آییننامه تلفن اینترنتی برای ساماندهی آن نیز هنوز به تصویب نرسیده است، فضای تقریباً مناسبی برای متخلفان و قاچاقچیان ایجاد شده كه بالطبع به ضرر اقتصاد مملكت و بیتالمال تمام میشود. در شرایط فعلی تقریبا 15% مکالمات بین الملل به صورت قاچاق جابجا میشود که پیش بینی میشود حدود 2 میلیون دلار در ماه به کشور ضرر می زند. در قاچاق مکالمه به جای اینکه ارتباط کشورها به مقصد ارسال شود به ایران ارسال شده و از مراکز بین الملل ما به کشور مقصد ارسال می شود که از طریق یارانه پرداختی ایران مکالمات ارزان تری داشته باشند. حتی شنیده میشود هنگام ردیابی این مكالمات، گاه شمارههای مجتمع مسكونی و یا یك بیمارستان روی صفحه شمارهگیر، ظاهر میشود! كارشناسان خسارات سالیانه ناشی از ورود غیرمجاز مكالمات بینالمللی (ترمینیشن) را كه شروع آن را به كشور از حدود سال 77 برآورد میكنند 100 میلیارد بیان شده است.
سوء استفاده از یارانههای دولت
افرادی كه اقدام به قاچاق مكالمات تلفنی میكنند با سوء استفاده از یارانههایی كه دولت به مكالمات تلفنی شهروندان اختصاص میدهد اقدام به ترانزیت (برقراری) ارتباطات سایر كشورها “از طریق ایران” و یا “به داخل ایران” میكنند. بنابراین به جای این كه ارتباطات دیگر كشورها بطور مستقیم به مقصد ارسال شود به ایران ارسال و از طریق مراكز بینالملل ما به كشور مقصد ارسال میشود بدین ترتیب از این یارانه به نفع دیگر كشورها استفاده میكنند كه این امر خسارت غیرقابل جبرانی را به اقتصاد كشورمان وارد میكند.
شاید شما هم با تبلیغهایی مبنی بر تماس با ایران یا تماس از ایران با کشورهای خارجی با قیمتهایی بسیار نازل در شبکه های ماهواره ای و سایتهای اینترنتی روبرو بوده اید . این موارد عمدتا بدون مجوز وزارت ارتباطات و تحت عنوان مجرمانه قاچاق صوت تحقق می یابد .
در پرونده های تشکیل یافته در این خصوص شکایت در ابتدای امر از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شکل میگیرد و در ادامه بمنظور تعیین میزان دقیق خسارات وارده به آن وزارتخانه ضروریست که با بررسی لاگ ها و مستندات کشف شده از صحنه جرم و نیز بررسی سرورهای مورد استفاده نسبت به برآورد خسارات وارده اقدام نمود .
قانونی برای برخورد با قاچاق صوت نداریم
براساس گفته های مسئولان مخابرات تاکنون قانونی برای برخورد با قاچاق صوت وجود ندارد که همین امر باعث افزایش قاچاق صوت از خارج کشور شده است. افرادی که از ضعفهای زیرساخت های موجود این خدمات استفاده کرده و با تحمیل هزینه های میلیاردی به مقاصد خود می رسند. تاکنون براساس گفته مسئولان پلیس فتا بیش از دهها پرونده در مورد ترمینیشن تشکیل شده است که به جز استفاده از خطوط، سرقت اطلاعات و دادهها نیز در میان پرونده ها مشاهده می شود.
توجه داشته باشید ماده ۲۴ قانون جرایم رایانه ای با جرم انگاری نمودن استفاده از پهنای باند بین الملل بدون اخذ مجوز از مبادی مربوطه بحث در خصوص قاچاق صوت ( ترمینیشن ) را مطرح نموده است. موضوع ترمینیشن اثبات آن و یا استنادپذیری برای انکار آن اقدامی است کاملا فنی که بدون شک نیاز به شناخت دانش آن، پروتکل های استفاده شده، ابزار بکارگیری شده و … دارد.همچنین ماده 752 قانون مجازات اسلامی صرفا مجازات این جرم را بیان نموده و بحث خسارات وارده به وزارت ارتباطات نکته ای است که در ادامه پیگیری موضوع از سوی آن وزارتخانه مورد مطالبه قرار میگیرد .