آشنایی با مقررات رمزپول در ایران
آموزش سایبری

آشنایی با مقررات رمزپول در ایران

مقررات رمزپول در ایران

مقررات رمزپول در ایران توسط بانک مرکزی تعیین می ‌شود. علیرغم گفته برخی از افراد که ادعا می کنند بانک مرکزی رمزپول یا همان ارزهای دیجیتال را به رسمیت شناخته، این ارگان همچنان به کارگیری هر نوع رمز دارایی را ممنوع اعلام کرده و تاکید کرده که استفاده از توکن کاربردی یا توکن بهادار در معاملات غیرقانونی است. اگر می ‌خواهید بیشتر با مقررات رمزپول در کشورمان آشنا شوید و ریسک ‌های آن را بشناسید، این مطلب را تا انتها مطالعه نمایید.

مقررات مربوط به عرضه و انتشار رمزپول در ایران

با توجه به سند چارچوب سیاست گذاری و تنظیم ‌گری بانک مرکزی که درباره رمزپول‌ ها قوانین ویژه ‌ای را تعیین کرده، انتشار انواع رمزپول و عرضه آن ها در انحصار بانک مرکزی است، یعنی در واقع تنها بانک مرکزی است که می ‌تواند یک توکن را با پشتوانه پول ملی منتشر کند. بنابراین اگر قرار به انتشار رمز پول با پشتوانه ارز کالا های گرانبها و طلا باشد، فقط در صلاحیت بانک مرکزی است.

البته نهادهایی مانند سازمان بورس و اوراق بهادار، می‌ توانند برای قیمت گذاری در حوزه توکن ‌های بهادار و همچنین توکن ‌های کاربردی، ورود نمایند. در ادامه این بخش یک سری از واژه‌ های مربوط به رمز پول را تعریف می ‌کنیم و در ادامه به نکات مهم و بند های ضروری مقررات رمزپول در ایران می‌ پردازیم.

رمزپول: 

منظور از رمزپول انواع پول ‌های رقومی یا دیجیتالی است که به عنوان توکن معاملاتی از آن ها استفاده می ‌شود و همگی رمزگذاری شده هستند.

توکن کاربردی: 

توکن کاربردی نیز نوعی رمز دارایی است که فقط برای استفاده از یک کالای خاص یا استفاده از خدمات و امتیازاتی در حوزه کاربری و زیست بوم محدود منتشر می ‌شود.

رمز دارایی: 

به هر نوع نماد دیجیتالی که به شکل الکترونیکی و به صورت متمرکز و غیر متمرکز قابل انتشار، انتقال و نگهداری باشد، رمز دارایی گفته می ‌شود. رمز دارایی سه نوع مختلف دارد که عبارتند از:

  • توکن کاربردی
  • رمزپول توکن
  • اوراق بهادار

نهاد امین: 

به شخص حقوقی گفته می ‌شود که با دریافت مجوز از بانک مرکزی، اقدام به ارائه خدمات، نگهداری و ذخیره رمز پول می‌ نماید.

کارگزار رمزپول: 

هر شخص حقوقی که پس از دریافت مجوز از بانک مرکزی در حوزه خرید، فروش، واسطه‌گری و مبادله رمزپول فعالیت کند به نام کارگزار رمزپول شناخته می ‌شود.

1. از نظر بانک مرکزی، رمزپول ابزاری برای پرداخت است و اگر قرار باشد افراد از آن ها به عنوان توکن اوراق بهادار، رمزپول یا توکن کاربردی استفاده کنند با ممنوعیت‌ هایی مواجه می‌ شوند.

2. چنانچه قرار باشد کاربران ز طریق نهاد های امین و کارگزار های رمزپول وارد این حوزه شوند، باید حتماً با نحوه نگهداری و به کارگیری آن آشنا شوند و از طرف کارگزاری‌ ها درباره عدم حمایت و ضمانت بانک مرکزی به آن ها تذکرهای لازم داده شود.

3. یکی از موارد دیگری که در جز ۱۳ بند (ب) ماده ۴ قانون بانک مرکزی آمده، موسسه های موجود می ‌توانند تحت عنوان مجموعه ‌هایی به نام نهاد امین یا کارگزاری رمزپول، مشغول به فعالیت شوند.

4. بر اساس ماده ۵۹، کارگزار رمزپول و نهاد امین موسسه‌ هایی هستند که تحت نظارت بانک مرکزی محسوب می ‌شوند. بنابراین باید دستورالعمل‌ های ابلاغی این ارگان را رعایت کنند و پیرو قوانین و مقررات مالیاتی و مبارزه با پولشویی باشند.

5. هر موسسه ‌ای که به عنوان نهاد امین یا کارگزار رمز پول فعالیت می ‌کند، باید در بازه‌ های زمانی مشخص شده از طرف بانک مرکزی، گزارش‌ های لازم را در اختیار بانک قرار دهد. اگرچه رسیدگی به تخلفات نهادهای امین و کارگزاری ‌های رمز پول در خصوص موجودیت این موسسه ‌ها به عهده بانک مرکزی است، اما بانک مرکزی هیچ مسئولیتی را در برابر جبران ضرر های مالی کاربران به عهده نمی ‌گیرد!

6. در بخشی از سند مرتبط با رمزپول ‌ها که توسط بانک مرکزی منتشر شده، آمده است که عرضه اولیه و انتشار هرگونه رمزپول که دارای پشتوانه ریال باشد، فقط در انحصار بانک مرکزی است. بر اساس موارد مندرج در سند بانک مرکزی، انتشار و عرضه اولیه هر نوع توکن کاربردی در کشور ما نیازمند رعایت موارد زیر است.

  • امکان مبادله نظیر به نظیر مابین کاربران
  • به کارگیری توکن به صورت حلقه بسته
  • عدم امکان توسعه بازارگاه مبادله
مقررات رمزپول در ایران.

مقررات جدید رمز پول در ایران

بانک مرکزی به همراه وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین سازمان امور مالیاتی و وزارت نیرو بند جدیدی را به قوانین مذکور اضافه کرده ‌اند.

  • بر اساس این بند، توکن معاملاتی یا همان رمز پول استخراج شده در داخل کشور باید با دریافت مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت باشد. در صورتی که مجوز از طرف این وزارتخانه صادر شده باشد، رمزپول استخراج شده مشمول تعهدات صادراتی است. بنابراین برای به کارگیری آن در مبادلات مالی و تجاری رسمی کشور، هیچ گونه مانعی وجود ندارد.
  • هرگونه نگهداری و خرید و فروش انواع رمز پول یا ارائه خدمات به عنوان نهاد امین یا کارگزار پول منوط به دریافت مجوز جداگانه از بانک مرکزی است. بنابراین اشخاصی که تحت نظارت هستند و به جز پول دیجیتال بانک مرکزی هر نوع رمز پول دیگری را نگهداری یا خرید و فروش کنند، باید حتماً مجوز جداگانه برای خدمات خود از بانک مرکزی بگیرند.
  • در صورتی که افراد تحت نظارت قصد انتشار رمزپول و مشارکت با سایر کشور ها را داشته باشند، باید حتماً از بانک مرکزی مجوز بگیرند. فرقی نمی‌ کند که رمزپول را به عنوان یک ابزار پرداخت داخلی استفاده کنند یا بین المللی، حتماً برای به کارگیری آن باید مجوز داشته باشند.
  • قوانین و الزامات مربوط به تبادل، نگهداری و استفاده از انواع رمزپول و مشارکت با سایر کشور ها، حتماً باید از جانب بانک مرکزی تعیین شده باشد. در غیر این صورت مورد تایید نخواهد بود.

بررسی ریسک ‌های خرید و فروش رمز پول

به خاطر وجود مخاطرات بسیار، بانک مرکزی در ایران فعالیت‌ های مربوط به حوزه رمزپول را توصیه نمی ‌کند و به افرادی که قصد ورود به این حوزه را دارند، هشدار داده که هیچ مسئولیتی در قبال ضرر و زیان احتمالی آن ها به عهده نمی‌ گیرد.

  • بر اساس قوانین و مقررات اعلام شده در چارچوب سیاست گذاری و تنظیم ‌گری بازار مرکزی در حوزه رمز پول‌ها، هرگونه نگهداری، خرید و فروش رمزپول ‌ها ریسک بالایی دارد. زیرا قیمت این نوع از دارایی ‌ها در بازار های جهانی خیلی زود تغییر می ‌کند و با نوسان ‌های زیادی همراه است.
  • به خاطر نبود سازوکار های قطعی برای مدیریت بازار های رمز ارز، توصیه نمی ‌شود که هیچکس دارایی‌ های خود را به رمز دارایی یا رمزپول تبدیل کند.
  • از طرف دیگر به خاطر وجود تحریم ‌های اقتصادی، نگهداری، خرید و فروش رمز ول در ایران ریسک بالایی دارد. زیرا هر لحظه ممکن است که حساب ‌های کاربران محدود شود و کیف رمز پول ‌های آن ها نشان گذاری شود. به این صورت سرمایه آن ها خیلی زود از دست می‌ رود و یا افراد در ایران قدرت دسترسی به سرمایه خود را نخواهند داشت.

نکته: بانک مرکزی به اتباع خارجی هم اجازه استفاده از رمزپول را در کشور نمی‌ دهد.

تفاوت رمز پول با رمز ارز

احتمالاً اکنون که به دنبال آشنایی با قوانین و مقررات رمزپول در ایران هستید، با مفهوم آن هم آشنایی دارید. اما بعضی از افراد هستند که هنوز نمی ‌دانند رمزپول چیست و چه تفاوتی با رمز ارز دارد. در این بخش قصد داریم یک پاسخ ساده و صریح به سوال این افراد بدهیم.

رمز پول نوعی پول دیجیتال است که به خاطر داشتن رمزنگاری، امنیت بالایی دارد و در بستر پایگاه داده اشتراکی، قابل انتقال به صورت متمرکز و غیر متمرکز است، اما رمز ارز یکی از انواع رمز پول است که بر اساس الگوریتم ‌های ریاضی و قوانین پیچیده در یک بلاکچین ثبت می‌ شود.

رمز ارز مانند رمزپول نوع متمرکز ندارد و معمولاً غیر متمرکز است. همچنین هیچ ارتباطی با نهاد هایی مانند بانک مرکزی یا دولت ایران ندارد. در حالی که برای استفاده از رمزپول در مبادلات مالی، حتماً باید مجوز بانک مرکزی را داشته باشید.

مقررات رمزپول در ایران چیست

اختیارات بانک مرکزی در زمینه رمز پول

با توجه به قوانین و مقررات رمزپول که در بخش ابتدایی مقاله به آن پرداختیم، حال می ‌دانیم که بانک مرکزی نقش اساسی در زمینه رمزپول دارد و مسئول اصلی نظارت و تنظیم‌گری رمز پول، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. یک سری وظایف دیگر نیز به عهده این ارگان است که در ادامه به آن ها اشاره می‌ کنیم.

  • تصمیم گیری در رابطه با صدور جواز برای نگهداری و مبادله انواع رمزپول
  • نظارت همه جانبه بر نهاد هایی که در زمینه فناوری‌ های نوین مالی مانند رمزپول فعال هستند.
  •  ایجاد و توسعه بازار های متشکل از رمز پول‌ های مجاز و ارز
  • صدور دستورالعمل‌ های قانونی برای پرداخت در حوزه فناوری ‌های نوین مالی و بازپرداخت مالی با استفاده از ابزار های نوین مانند رمزپول

کلام پایانی

مقررات رمزپول در ایران نشان می ‌دهد که بانک مرکزی نقش فعالی را در این حوزه ایفا می‌ کند. در واقع این بانک مرکزی است که وظیفه تنظیم و کنترل بازار رمزپول را به عهده دارد. دستورالعمل ‌هایی که توسط بانک مرکزی صادر می ‌شود و نظارت ‌های گاه و بیگاه بر نهادهای فعال در این حوزه، نشان می ‌دهد که تا چه اندازه بانک مرکزی در این زمینه مهم است.

چنانچه در رابطه با قوانین مربوط به رمز پول در ایران ابهاماتی برای شما به وجود آمده، برای روشن شدن این ابهامات می ‌توانید با کارشناسان حقوقی وکیل سایبری مشورت کنید. وکیل علیرضا طباطبایی می‌تواند وکیل شما در حل مشکلات و دعاوی سایبری و ارز دیجیتال باشد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *