تبریک ویژه “شما برنده شده اید” ؛ 1 ترفند برای بردن مال شما
“تبریک می‌گوییم، شما برنده شده اید ” جمله‌ای فریبنده که می‌تواند به قیمت از دست رفتن تمام پس‌اندازتان تمام شود.
یکی از رایج‌ترین شیوه‌های کلاهبرداری تلفنی، تماس‌هایی است که در آن فردی ناشناس به شما اطلاع می‌دهد که تبریک ویژه “شما برنده خوش شانس ما هستید! “. این تماس‌ها اغلب با وعده دریافت جوایز بزرگ مانند سفرهای رایگان، خودروهای لوکس یا مبالغ هنگفت پول همراه هستند. متأسفانه، بسیاری از افراد ناآگاه به دام این فریب‌ها افتاده و در نهایت سرمایه خود را از دست می‌دهند.در این مقاله از وکیل سایبری به بررسی ابعاد حقوقی این نوع کلاهبرداری، راهکارهای قانونی برای شکایت و همچنین اقدامات پیشگیرانه‌ای که می‌توان انجام داد، می‌پردازیم.
طبق تجربه و پرونده‌های مشابه، متأسفانه بازگشت وجوه از دست‌رفته دشوار است، زیرا کلاهبرداران معمولاً وجوه را از طریق حساب‌های اجاره‌ای جابجا کرده و آن را به طلا، دلار یا رمزارز تبدیل می‌کنند. اما آگاهی از قوانین و اقدام فوری می‌تواند به پیشگیری و کاهش ضرر کمک کند.
چرا تماس‌های “شما برنده شده اید” کلاهبرداری هستند؟
در بسیاری از موارد، افراد قربانی پس از برقراری این تماس‌ها ترغیب می‌شوند به بهانه دریافت جایزه، اطلاعات کارت بانکی خود را اعلام کرده یا مبلغی را برای “هزینه ارسال جایزه” پرداخت کنند. برخی دیگر، از طریق لینک‌های مشکوک به صفحات فیشینگ هدایت می‌شوند و اطلاعات حساب بانکی آن‌ها سرقت می‌شود.
روش‌های متداول این نوع کلاهبرداری شامل موارد زیر است:
✅تماس تلفنی: فرد مدعی می‌شود که بر اساس قرعه‌کشی شما برنده شده اید و برای دریافت جایزه باید اقداماتی انجام دهید.
✅ پیامک‌های جعلی:پیامکی دریافت می‌کنید که شامل لینک یا شماره تماس مرتبط با “دریافت جایزه” است.
✅ ایمیل‌های فریبنده:برخی از ایمیل‌های کلاهبردارانه حاوی لوگوها و طراحی‌های مشابه شرکت‌های معتبر است و درج تبلیغ “در قرعه کشی برنامه فلان برنده شده اید” شما را فریب می دهند .
این روش‌ها همگی بر پایه فریب قربانی و جلب اعتماد او طراحی شده‌اند، بنابراین باید نسبت به تماس‌های مشکوک هوشیار باشید.
ماهیت تماس‌های جعلی “برنده شده اید”
یکی از روش‌های رایج کلاهبرداری در فضای سایبری و تلفنی، تماس‌هایی هستند که در آن کلاهبرداران با ادعای برنده شدن فرد در یک قرعه‌کشی یا مسابقه، سعی در جلب اعتماد افراد دارند. هدف اصلی این تماس‌ها عبارت است از:
- دریافت اطلاعات بانکی قربانی: کلاهبردار ادعا می‌کند که برای واریز جایزه، به اطلاعاتی همچون شماره کارت بانکی، رمز دوم یا CVV2 نیاز دارد.
- هدایت افراد به خودپرداز: در موارد پیشرفته‌تر، شخص قربانی را تشویق می‌کنند تا با مراجعه به دستگاه خودپرداز، عملیات انتقال وجه را به‌جای دریافت پول انجام دهد.
بر اساس آیین‌نامه‌ها و قوانین مرتبط، این نوع اقدامات شامل کلاهبرداری رایانه‌ای یا تلفنی محسوب می‌شوند و تحت عناوین کیفری تعیین‌شده در قانون جرایم رایانه‌ای و قانون تجارت الکترونیک قابل پیگیری هستند.
ابعاد قانونی کلاهبرداری از طریق تماس‌های “شما برنده شده اید”
۱- بر اساس قانون جرایم رایانه‌ای و قانون تجارت الکترونیک
ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه‌ای تصریح می‌کند که هرگونه ارتکاب جرم از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، از جمله فریب افراد از طریق تماس‌های جعلی، قابل پیگرد قانونی است.
همچنین، مطابق ماده ۶۷ قانون تجارت الکترونیک، هرگونه سوءاستفاده از داده‌های شخصی افراد جرم تلقی می‌شود.
مطابق این قوانین، فرد کلاهبردار مجرم محسوب شده و چنانچه بتوان او را شناسایی کرد، مجازات‌هایی نظیر حبس و جزای نقدی برای او در نظر گرفته خواهد شد.
۲- آیین‌نامه جمع‌آوری و استنادپذیری ادله دیجیتال
طبق این آیین‌نامه، چنانچه کلاهبرداری از طریق تماس‌های تلفنی انجام شود و مدارک دیجیتالی مانند فایل‌های صوتی، پیامک‌ها و سوابق بانکی قابل استناد باشند، این اسناد در مراجع قضایی قابل‌پذیرش خواهند بود. بنابراین، توصیه می‌شود در صورت دریافت تماس‌های مشکوک، مدارک و اطلاعات مربوط به آن را ذخیره کنید.
۳- پیگیری از طریق پلیس فتا و مراجع قضایی
با توجه به سایبری بودن این جرایم، توصیه می‌شود که مالباختگان در اولین فرصت پس از دریافت مشورت تخصصی از وکیل سایبری، شکایت خود را در دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای مطرح کنند. پلیس فتا نیز می‌تواند در جمع‌آوری مدارک دیجیتال و ردیابی وجوه نقش مؤثری داشته باشد.
نکته مهم:متأسفانه در بسیاری از این پرونده‌ها، به دلیل انتقال وجوه به حساب‌های اجاره‌ای و تبدیل سریع آن به طلا و ارز، بازگشت وجوه بسیار دشوار است. لذا پیشگیری بهترین راه مقابله با این نوع کلاهبرداری‌ها محسوب می‌شود.
نحوه شناسایی تماس‌های تلفنی کلاهبردارانه
تماس‌های کلاهبرداری با عنوان “شما برنده شده اید” معمولاً دارای ویژگی‌های زیر هستند که می‌تواند به شناسایی آن‌ها کمک کند:
- پیام‌هایی با باور سخت: ادعاهایی مانند “برنده جایزه ویژه شدید”، “برنده سفر خارجی شدید” که بدون هیچ گونه پیش زمینه‌ای به شما اعلام می‌شود.
- درخواست اطلاعات حساس: درخواست اطلاعات شخصی، شماره کارت بانکی یا رمز عبور به بهانه ارسال جوایز.
- فشار زمانی: این تماس‌ها اغلب با ایجاد فوریت زمانی، شما را تحت فشار قرار می‌دهند تا بلافاصله تصمیم‌گیری کنید.
مراحل ثبت شکایت از تماس‌های جعلی “برنده شده اید “
اگر قربانی چنین کلاهبرداری شدید، باید مراحل زیر را طی کنید:
1. جمع‌آوری مستندات:پیام‌ها، شماره‌های تماس، رسیدهای بانکی و هرگونه سندی که می‌تواند به شکایت شما کمک کند را ذخیره کنید.
2. دریافت مشورت از وکیل جرایم رایانه ای :در ابتدا از وکیل متخصص در جرایم سایبری و رایانه ای مشاوره و راهنمایی لازم را دریافت تا با تنظیم شکوائیه دقیق و اصولی ، در مسیر درست پیگیری پرونده خود قرار بگیرید.
3. پیگیری قضایی: پس از ثبت شکوائیه خود، به پلیس فتا مراجعه و تمام اسناد و مدارک مربوطه را ارائه دهید.
4. استعلام تراکنش‌ها: پلیس فتا با ردیابی حساب‌های مرتبط ممکن است بتواند هویت مجرمان را شناسایی کند و ادامه روند رسیدگی به پروند در دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای صورت می گیرد.
چگونه از کلاهبرداری دریافت جایزه پیشگیری کنیم؟
۱. هرگز اطلاعات بانکی خود را در تماس‌های مشکوک ارائه ندهید.
۲. از ورود ناگهانی به لینک‌های ناشناس خودداری کنید.
۳. در صورت دریافت تماس مشکوک، با شرکت مورد ادعا به‌صورت مستقل تماس بگیرید و صحت آن را بررسی کنید.
۴. به رمز پویا اتکا نکنید؛ افراد سودجو می‌توانند از طریق مهندسی اجتماعی شما را وادار کنند رمز خود را وارد کنید.
۵. در صورت مواجهه با چنین تماس‌هایی، شماره موردنظر را به پلیس فتا گزارش دهید.
جمع‌بندی
با توجه به افزایش کلاهبرداری‌های تلفنی تحت عنوان “شما برنده شده اید”، آگاهی از قوانین و حقوق خود در این زمینه بسیار ضروری است. متأسفانه، در اغلب موارد بازگشت وجوه ازدست‌رفته غیرممکن است چراکه کلاهبرداران از روش‌های پیچیده‌ای برای انتقال و پول‌شویی استفاده می‌کنند. بنابراین، بهترین راه مقابله با این نوع جرایم، پیشگیری و هوشیاری در برابر تماس‌های مشکوک است.
در صورت مواجهه با چنین موضوعاتی، از طریق وکیل سایبری می‌توانید نسبت به روند قانونی و حقوقی شکایت خود اطلاعات بیشتری کسب کنید. شناسایی و پیگیری مجرمان نیازمند همکاری با پلیس فتا و مراجع قضایی است، اما با درایت و آگاهی می‌توان از وقوع این‌گونه کلاهبرداری‌ها جلوگیری کرد.
